محمد مهرنیا؛ عادل جلیلی
چکیده
بخش عمدۀ لرستان، کوهستانی و بارش مناطق کوهستانی استان عمدتاً به‌شکل برف است (750 تا 950 میلی‌متر). برف نقش مخزن طبیعی را ایفا می‌کند که ذوب تدریجی آن سبب پیدایش مناطق مرطوب و حضور بیشتر گیاهان در عرصه‌های ...
بیشتر
بخش عمدۀ لرستان، کوهستانی و بارش مناطق کوهستانی استان عمدتاً به‌شکل برف است (750 تا 950 میلی‌متر). برف نقش مخزن طبیعی را ایفا می‌کند که ذوب تدریجی آن سبب پیدایش مناطق مرطوب و حضور بیشتر گیاهان در عرصه‌های کوهستانی می‌شود. در پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی عوامل زیستگاهی گیاهان پنج منطقۀ کوهستانی استان لرستان انجام شد. شاخص‌های جمع‌آوری‌شده با نرم‌افزار GGE biplot تجزیه‌و‌تحلیل شدند. نتایج نشان دادند رژیم آبی، جنس بستر و EC بیشترین اثر را بر پراکنش گونه‌ها دارند و pH تفاوت محسوسی در رویشگاه‌ها نشان نمی‌دهد. ایدئال‌ترین رویشگاه، دره سماق است و نوژیان به شرایط ایدئال نزدیک است. شناسایی ابرمحیط‌ها و تقسیمات آنها نشان داد دو گروه مناطق مرطوب کوهستانی متمایز وجود دارد: مناطق مرطوب کوهستانی بالای خط درختی (ارتفاعات گرین، اشترانکوه و ریمله) و مناطق مرطوب کوهستانی پایین خط درختی (نوژیان و دره سماق چگنی). در منطقۀ بالای خط درختی، عناصر ایرانی-تورانی بیشترین نسبت را دارند. گونه‌های گیاهی این گروه از مناطق مرطوب کوهستانی به‌شدت به سرما و رطوبت حاصل از برفاب‌ها وابسته‌اند و اکوسیستم‌هایی که در آنها زندگی می‌کنند، اغلب بسیار محدود، شکننده، کوچک و به‌شکل ایزوله هستند و با‌توجه‌به آثار گرم‌شدن آب‌وهوا و چرای فشرده در مناطق مرتفع کوهستانی، به مدیریت حفاظتی و نگهداری قوی نیاز دارند.
